Het leven van mensen wordt vaak verrijkt door de omgang met dieren. De meest populaire huisdieren zoals hond en kat delen dagelijks lief en leed met hun baasje. Maar ook in sommige vormen van sport en ontspanning spelen dieren een rol, zoals bij het paardrijden.
Het is dan ook logisch dat de medische sector sommige patiënten met dieren in contact brengt. De achterliggende redenen voor deze ontmoetingen zijn uiteenlopend. Zo zal bij Animal Assisted Activities (AAA) de patiënt een activiteit met een dier kunnen doen met het oog op ontspanning. Indien de reden van de ontmoetingen tussen dier en patiënt een bepaald therapeutisch doel beoogt en dus gestuurd wordt door een therapeut, wordt de term Animal Assisted Therapy (AAT) gebruikt. De meer overkoepelende term is Animal Assisted Interventions (AAI). Hieronder valt ook Animal Assisted Education of het inzetten van dieren voor educatieve doeleinden.
De sterk toenemende interesse in dieren als welzijnsfactor voor de mens, mag uiteraard niet voorbijgaan aan het welzijn van de dieren zelf. De basis van een geslaagde toepassing is een respectvolle relatie tussen mens en dier.
AAI kan op verschillende manieren geïmplementeerd worden in een zorgomgeving. Hieronder vatten we de meest gangbare modellen samen.
Animal Assisted Activities:
- Dieren komen op bezoek met een begeleider. Zowel de begeleider als de dieren zijn opgeleid voor AAA. Begeleider en dier(en) vormen samen een team.
- Dieren kunnen (bijna) permanent verblijven in de zorginstelling. Wanneer het dier een hond is, is deze toegewezen aan een personeelslid van de zorginstelling en gaat de hond samen met het personeelslid naar huis (semi-residentieel). De hond en een aantal personeelsleden zijn opgeleid voor AAA. Wanneer het een kat of ander residentieel dier betreft, blijft deze permanent in de instelling aanwezig en worden een aantal personeelsleden opgeleid in de omgang met het betreffende dier om zo het welzijn te bewaken.
- Daarnaast kunnen ook de huisdieren van patiënten op bezoek komen met een begeleider (meestal een familielid of goede vriend) of kunnen zij zelfs samen met de patiënt verblijven in de zorginstelling.
Animal Assisted Therapy, hierbij is steeds een therapeut aanwezig tijdens de AAT-sessies:
- Een team van dier en begeleider worden door de therapeut ingezet tijdens de sessies. Dier en begeleider zijn opgeleid voor AAT, de therapeut bepaalt de doelstellingen van de therapie en overlegt met de begeleider hoe het dier kan worden ingezet.
- De therapeut is zelf opgeleid in AAT en brengt zijn eigen dier mee.
- Ook een (semi-)residentieel dier kan worden ingezet bij sessies met een therapeut opgeleid in AAT.
- In sommige situaties kan de therapeut die opgeleid is voor AAT opteren om het eigen huisdier van de patiënt in te zetten tijdens de sessies.
